Wat is Griekse baklava?

Baklava (Griekse spelling mπακλαβάς, spreek uit: ‘BAK-lah-vah’) is een knapperige, zoete lekkernij bestaande uit laagjes filodeeg met daartussen fijngehakte noten, overgoten met een zoete honingsiroop. Het wordt in Griekenland verkocht in bakkerijen, gebakswinkels en in de supermarkt. Sommige gebakswinkels worden al generaties lang door dezelfde familie gerund. Niet zelden maakt de familie ook het filodeeg en/of hun boter zelf.

Omdat honing duur kon zijn, is baklava van oudsher een nagerecht voor speciale gelegenheden: Kerstmis, Pasen, verjaardagen en dergelijke. Heden ten dage is het een gewoner gerecht geworden, al is het voor de lijn ook nu beter om het bij speciale gelegenheden te houden.

Niet alleen in Griekenland, maar in het hele Midden-Oosten is men gecharmeerd van baklava. Het verhaal gaat dat een oerversie van het gerecht, bestaande uit lagen brood, gevuld met noten en overgoten met siroop, al drie eeuwen geleden werd gegeten door de Assyriërs. De Grieken zouden het gerecht dus niet hebben verzonnen, maar het werd wel al snel door zeelieden meegebracht naar Athene. Hier voerden de Grieken een niet onbelangrijke verbetering door: ze vervingen de broodlaag door flinterdun gerolde vellen filodeeg (phyllo betekent ‘blad’ in het Grieks).

De soort noten die voor de vulling wordt gebruikt, verschilt per regio, van pistachenoten in het noorden tot amandelen in centraal Griekenland. Het vaakst gebruikt men walnoten. Notenmengsels komen ook voor, evenals allerlei varianten boter, geiten- of schapenboter bijvoorbeeld. Lokale versies hebben lokale namen. Zo heet baklava op Kreta zournadakia, op Rhodos pourakia en op Lesbos baklavou.